Tove Jansson’s Höstvisa – Autumn song

The Finnish, but Swedish-speaking, writer Tove Jansson is best known for her Moomin stories. It is less well known that she was an accomplished poet as well. Her best known piece, Höstvisa, sensitively set to music by Erna Tauro, is one of the best loved modern poems in Swedish.

Höstvisa

Vägen hem var mycket lång och ingen har jag mött,
nu blir kvällarna kyliga och sena.
Kom trösta mej en smula, för nu är jag ganska trött,
och med ens så förfärligt allena.
Jag märkte aldrig förut, att mörkret är så stort,
går och tänker på allt det där man borde.
Det är så mycket saker jag skulle sagt och gjort,
och det är så väldigt lite jag gjorde.

Skynda dej älskade, skynda att älska,
dagarna mörknar minut för minut.
Tänd våra ljus, det är nära till natten,
snart är den blommande sommaren slut.

Jag letar efter nånting som vi kanske glömde bort
och som du kunde hjälpa mej att finna.
En sommar går förbi, den är alltid lika kort,
den är drömmen om det man kunnat vinna.
Du kommer kanske nångång, förr’n skymningen blir blå
innan ängarna är torra och tomma.
Kanske hittar vi varann, kanske hittar vi då på
något sätt att få allting att blomma.

Skynda dej älskade, skynda att älska,
dagarna mörknar minut för minut.
Tänd våra ljus, det är nära till natten,
snart är den blommande sommaren slut.

Nu blåser storm därute och stänger sommarns dörr,
det är för sent för att undra och leta.
Jag älskar kanske mindre än vad jag gjorde förr
men mer än du nånsin får veta.
Nu ser vi alla fyrar kring höstens långa kust
och hör vågorna villsamma vandra.
En enda sak är viktig och det är hjärtats lust
och att få vara samman med varandra.

Skynda dej älskade, skynda att älska,
dagarna mörknar minut för minut.
Tänd våra ljus, det är nära till natten,
snart är den blommande sommaren slut.

Autumn song

The walk back home was very long, with no one there to see
Now the evening chill is ever encroaching
Come comfort me a little, my tiredness got to me
And I suddenly feel loneliness approaching.
I never saw before how great the darkness was
And all the things I should have said and spoken
Are not so very comforting, no help to me because
My promises lie stunted and broken

Hurry beloved, come hurry to love me
Day’s getting darker each minute goes by.
Light our candles, the night is above me
The end of the summer is now drawing nigh.

I’m looking here for something that maybe we forgot
And maybe you can help me to find it.
A summer passes quickly. It’s always much too short
It’s the dream of things, that could have been better.
And you will maybe get here, before the dusk gets dark
Before the meadows dry out and wither.
We maybe find each other, It would be quite a lark
If we can bring it all into flower

Hurry beloved, come hurry to love me
Day’s getting darker each minute goes by.
Light our candles, the night is above me
The end of the summer is now drawing nigh.

The gale is getting stronger. It’s shutting summer’s door
It’s much too late for dreaming and finding
I maybe love a little less than I did before
But much more than you could ever imagine.
The lighthouses of autumn throw out their light to guide
The waves that lost their way, getting rougher.
The only thing important is what our hearts decide
And being here together with each other

Hurry beloved, come hurry to love me
Day’s getting darker each minute goes by.
Light our candles, the night is above me
The end of the summer is now drawing nigh.

Another Kavafis Κεριά – Candles

As I’m on a roll… First, this is not a great poem. The theme is a bit trite and the visuals predictable. Yeah, we’re all getting older. Never mind, you see a virtuoso doing finger exercises brilliantly….

Κεριά

Του μέλλοντος η μέρες στέκοντ’ εμπροστά μας
σα μια σειρά κεράκια αναμένα —
χρυσά, ζεστά, και ζωηρά κεράκια.

Η περασμένες μέρες πίσω μένουν,
μια θλιβερή γραμμή κεριών σβυσμένων·
τα πιο κοντά βγάζουν καπνόν ακόμη,
κρύα κεριά, λυωμένα, και κυρτά.

Δεν θέλω να τα βλέπω· με λυπεί η μορφή των,
και με λυπεί το πρώτο φως των να θυμούμαι.
Εμπρός κυττάζω τ’ αναμένα μου κεριά.

Δεν θέλω να γυρίσω να μη διω και φρίξω
τι γρήγορα που η σκοτεινή γραμμή μακραίνει,
τι γρήγορα που τα σβυστά κεριά πληθαίνουν.

Candles

Future days are facing us
Like a row of lit-up candles waiting
Golden, warm and living candles

Days gone by gather behind
In a sad line of snuffed out lights
The closest, still trailing some smoke
Cold candles, melted and bent.

I don’t want to see them, I’m saddened by their shape
And I miss when they were first lit, and remember.
I keep looking at my lighted candles

I won’t look back. I might see, terrified,
How quickly the dark line lengthens
How quickly the number of candles increase

Kavafis’ Όσο μπορείς – Do at least try

So Kavafis again… This time a poem about how to face life. Simple things like that…

Όσο μπορείς

Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.

Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κ’ εκθέτοντάς την
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ώς που να γίνει σα μια ξένη φορτική.

Do at least try

If you can’t live the life you want
Do at least try
As much as you can. Do not cheapen it
By drifting along with the others,
With their flitting about and their chat

Do not cheapen it by dragging it
Into the circuit and exposing it
To society and acquaintances
And their daily nonsense,
So that it becomes some strange burden

Kavafis’ Επέστρεφε/Come back

A striking love poem by Constantine Kavafis. He manages to capture desire and longing in just a few lines. Hope you enjoy it!

Επέστρεφε

Επέστρεφε συχνά και παίρνε με,
αγαπημένη αίσθησις επέστρεφε και παίρνε με-
όταν ξυπνά του σώματος η μνήμη,
κ’ επιθυμία παληά ξαναπερνά στο αίμα·
όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται,
κ’ αισθάνονται τα χέρια σαν ν’ αγγίζουν πάλι.

Επέστρεφε συχνά και παίρνε με την νύχτα,
όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται..

Come back

Come back often and hold me,
Most wanted sensation come back and hold me
When the body’s memory awakens,
And the old desire rush in the blood
When the lips and the skin remember
And feeling the hands as they used to touch

Come back often and hold me in the night
When the lips and the skin remember

Κικὴ Δημουλά- Kiki Dimoula / Η Εφηβια Της Ληθις / The Adolescence of Oblivion

Here is a piece that I find magical. This does not mean I understand it completely, so the translation is a best effort 🙂 . I quite like it, though…

Η Εφήβια Της Λήθις

Περιμένω λίγο
νὰ σκουρήνουν οἱ διαφορές καὶ τ᾿ αδιάφορα
κι ἀνοίγω τὰ παράθυρα. Δὲν ἐπείγει
ἀλλὰ τὸ κάνω ἔτσι γιὰ νὰ μὴ σκεβρώσει ἡ κίνηση,
Δανείζομαι τὸ κεφάλι τῆς πρώην περιέργειάς μου
καὶ τὸ περιστρἐφω. Ὄχι ἀκριβῶς περιστρέφω.
Καλησπερίζω δουλικὰ ὅλους αὐτοὺς τοὺς κόλακες
τῶν φόβων, τὰ ἀστέρια.Ὄχι ἀκριβῶς καλησπερίζω.
Στερεώνω μὲ βλεμμάτινη κλωστὴ
τ᾿ ἀσημένια κουμπάκια τῆς ἀπόστασης
κάποια ποὺ ἔχουν ξηλωθεῖ τρέμουνε καὶ θὰ πέσουν.
Δὲν ἐπείγει. Τὸ κάνω μόνο γιὰ νὰ δείξω στὴν ἀπόσταση
πόσο εὐγνωμονῶ τὴν προσφορά της.

Ἂν δὲν ὑπῆρχε ἡ ἀπόσταση
θὰ μαραζώνανε τὰ μακρινὰ ταξίδια
μὲ μηχανάκι θὰ μᾶς ἔφερναν στὰ σπίτια
σὰν πίτσες τὴν ὑφήλιο ποὺ ὀρέχτηκε ἡ φυγή μας.
Θὰ ἤτανε σὰν βδέλλες κολλημένα
πάνω στὰ νιάτα τὰ γεράματα
καί θὰ μὲ φώναζαν γιαγιὰ ἀπ᾽ τὰ χαράματά μου
ἐγγόνια μου καὶ ἔρως ἀδιακρίτως.
Καί τί θὰ ἦταν τ᾿ ἄστρα
δίχως τὴν ὑποστήριξη ποὺ τοὺς παρέχει ἡ ἀπόσταση,
Ἐπίγεια ἀσημικά, τίποτα κηροπήγια τασάκια
νὰ ρίχνει ἐκεῖ τίς στάχτες του ὁ ἀρειμάνιος πλοῦτος
νὰ ἐπενδύει ὁ θαυμασμὸς τὴν ὑπερτίμησή του.

Αν δὲν ὑπῆρχε ἡ ἀπόσταση
στὸν ἑνικὸ θὰ μᾶς μιλοῦσε ἡ νοσταλγία.
Οἱ σπάνιες τώρα ντροπαλές της συναντήσεις
μὲ τὴν πληθυντικὴ ἀνάγκη μας
μοιραῖα τότε θ᾿ ἀφομοίωναν
τὴν ἀλανιάρα γλώσσα τῆς συχνότητας.

Βέβαια, ἂν δὲν ὑπῆρχε ἡ ἀπόσταση
δὲν θά ῾τανε σὰν ἄστρο μακρινὸ ἐκεῖνος ὁ πλησίον
θὰ ῾ρχόταν στὴν πρωτεύουσα προσέγγιση
μόνο δυὸ βήματα θ᾿ ἀπέχανε τὰ ὄνειρα
ἀπὸ τὴ σκιαγράφησή του,
Ὅπως κοντά μας θὰ παρέμενε
ἡ ὕστατη φευγάλα τῆς ψυχῆς,
Πρὸς τί ἡ τόση περιπλάνηση. Χῶρος
κενὸς ὑπάρχει. Ἐμεῖς θὰ κατεβαίναμε
νὰ ζήσουμε στὸ ὑπόγειο κορμί μας
κι ἐκείνη μὲ τὸν μύθο της καὶ τὰ συμπράγκαλά του
θὰ μετεμψυχωνότανε σὲ σῶμα.

Ἂν δὲν ὑπῆρχες ἐσὺ ἀπόσταση
θὰ πέρναγε πολὺ εὐκολότερα
πιὸ γρήγορα ἑν μιᾷ νυκτὶ ἡ λήθη
τὴ δυσκολη παρατεταμενη ἐφηβεία της
αὐτὸ ποὺ χάριν εὐφωνίας ὀνομάζουμε μνήμη.

Ὄχι ἀκριβῶς μνήμη. Στερεώνω
μὲ βλεμμάτινη κλωστής ὁμοιώσεις
ἔχουν ξηλωθεῖ τρέμουνε καὶ θὰ πέσουν.
Ὄχι ἀκριβῶς στερεώνω. Ὄχι ἀκριβῶς μνήμη. Στερεώνω
μὲ βλεμμάτινη κλωστής ὁμοιώσεις
ἔχουν ξηλωθεῖ τρέμουνε καὶ θὰ πέσουν.
Ὄχι ἀκριβῶς μνήμη. Ἀνεφοδιάζω διάττοντες
μὲ παρατεταμένη ἐκμηδένιση. Ἐπείγει.

The adolescence of oblivion

I wait a while
As the differences and the neglect are obscured
and open the window. There is no hurry
But I do it lest I sweep away the movement.
I borrow the head of my earlier curiosity
And turn it. Not exactly turn it.
I humbly greet those messengers
of fear, the stars. Not exactly greet.
I fasten securely the thread of the distant silver buttons
Some of which are dangling and they will fall
There is no hurry. I only do it to show in the distance
How grateful I am for the offer.

If the distance wasn’t there,
The long journeys would wither,
The world we needed to escape, would
be brought to us by moped, like pizza,
It would be as if leeches sucked
On to my present age
And would call me grandma, indifferent
To my charms, my grandson and Eros.
And how would the stars
Without the support that the distance will give them
Surprisingly, without a candlelight ashtray
To dump the ashes of ferocious wealth
To wallow in excessive praise.

If the distance wasn’t there
Nostalgia would address us in the singular.
The now rare shy meetings
With our plural needs
Fatally, but then liking
The native language of their frequencies

Of course, if the distance wasn’t there
The neighbour would be no far-off star,
But close, in easy reach
Just two steps would bring into the dreams
His sketchy outline
Just as next to us would remain
The last fleeting of the soul.
Why all these wanderings
What serves all this roving. The empty
Spaces remain there. We will go down
To live in the cellar of our bodies
And there her myth and its paraphernalia
Will be transmuted into flesh.

If you, distance, wasn’t there
It would be much easier
Much faster, in just one night the oblivion
Of difficult dragging of your adolescence
That for the sake of sanity we call memory

Not exactly memory. I fasten
Securely with almost thread
Which have come loose and which will fall.
Not exactly fasten. Not exactly memory. I fasten
Securely with almost thread
Which will come loose and which will fall.
Not exactly memory. I blow it out
In a dragged out extinction. It’s going.

 

Τάσος Λειβαδίτης/Tasos Leivaditis – Καντάτα (1960)/Kantata (1960)

Translation of

Καντάτα (1960)

Σχέδια που εγκαταλείπουμε, αποφάσεις που φοβηθήκαμε να πάρουμε
προσδοκίες των άλλων από μας που τις τροφοδοτήσαμε
κι ας ξέραμε τι επικίνδυνο ήταν. Δικές μας απαιτήσεις απ’ τους άλλους,
ενώ μαντεύαμε κι εκείνων τη μικρότητα, και τη δική μας υστεροβουλία.
Άνθρωποι που συναντήσαμε μια νύχτα, μα που το βλέμμα τους
όρισε πια για πάντα τη ζωή μας.
Λόγια που τα προμελετήσαμε, μα που όταν ήρθε η ώρα
δώσαν τη θέση τους σε μια δειλή σιωπή – έρχονται όλα κάποτε, μαζεμένα,
μέσα σε μια στιγμή, εκεί που ανεβαίνεις ανύποπτος μια σκάλα
ή απλώνεις το χέρι στο σκοτάδι ψάχνοντας για το φως,
μονάχος σ’ ένα μισοσκότεινο δωμάτιο ή μέσα στο πλήθος και τα φώτα –
πού να πας τότε; πού θα κρυφτείς; Τί την έκανες
την ανεπανάληπτη ζωή σου;

Kantata (1960)

Plans we abandoned, decisions we feared to take
What others expected, we gave them.
We should have known there was danger in that.
As well as in what those others demanded
Though we knew they were petty, we were as well.
People we met just one night, but their stares
forever defined our lives.
Words we thought of saying, but when the moment came
Surrendered to fearful silence time upon time.
They were found at the moment of climbing the stairs,
Or in a dark-laden room, as we reached for the light.
Alone in a moon-painted room or surrounded by crowds and the light.
Where can you go then? Where can you hide? What did you do
with your unforgotten life?

Barbro Hörberg – With Eyes So Sensitive to Green

Barbro Hörberg (1932-1976) was a Swedish singer/songwriter. In the 50’s and 60’s she had minor part in films and shows. Following a move to Paris, she developed an own style, influenced by artists like Barbara, but very much her own. Her particular quality was that she looked and actually saw. She died in 1976 from breast cancer. This is a translation of one of her most famous poems Med ögon känsliga för grönt.

Med ögon känsliga för grönt

Och tänk i parken
På våren
Med ögon känsliga för grönt
Och kastanjeblad som paraplyer
Och våra händer känsliga för allt som är skönt

Vi vek en duva av papper
I vinden seglade den långt
Och den landade på en staty som
Fick ändra alla orden i sin sång

Det regnade men bilderna blev bra
Det var ett egendomligt ljus den dan
Vi fyllde våra ögon
Med ljuset och tankarna på allt det nya

Och tänk i parken
På våren
Med ögon känsliga för grönt
Och kastanjeblad som paraplyer
Jag älskade dej då, det gör jag nu

With Eyes So Sensitive to Green

The park in springtime
Remember
With eyes so sensitive to green
And chestnut leaves forming umbrellas
And our hands receptive, sensing all that’s fine

Folding a swallow of paper
The wind carried it some distance
And it landed on a statue, that
Had to change the lyrics to his song

It rained but the pictures came out fine
The light was very strange that day
We filled our eyes with
the light and thoughts of what was coming

The park in springtime
Remember
With eyes so sensitive to green
And chestnut leaves forming umbrellas
I loved you so that day, I love you still.

Κική Δημουλά – Kiki Dimoula – In a Residential Suburb

Kiki Dimoula, 1931-, is a Greek poet. She is the first living female poet ever to be included in the prestigious French publisher Gallimard’s poetry series.

Σε κάτοικο προαστίου

Γλυπτό Κύκνου και Λήδας

Η άνοιξη πηγαίνει πρώτα στα προάστια
κι έχεις την τύχη πρώτος να βλέπεις
τη νίκη των χρωμάτων,
όπως την περιγράφουνε οι κάμποι
κι όλα τα είδη γης που επιθυμούν ν’ ανθίσουν.

Καθώς σαν άνοιξη μυρίζει η ανάγκη
να σε φανταστώ,
σε φαντάζομαι κιόλας
αργά να πλησιάζεις το παράθυρο
κι αργά να τ’ ανοίγεις
για να πάρεις με δόση αργή
τη χυμένη αλλαγή στο χώμα.
Σε συγκινεί το βαρύ κι απόλυτο κόκκινο
που μπόρεσαν οι παπαρούνες,
που μ’ εύθυμα λάθη μετράς
τ’ άσπρα κι αμέτρητα φτεράκια των χαμομηλιών,
για την καλή αποδημία, αύριο μεθαύριο, έτοιμα.

Και μες σ’ αυτή την αξιοσύνη
του αλλαγμένου κόσμου
πιο αλλαγμένος και πιο άξιος απ’ όλα ο Δίας.
Σε κύκνο μεταμορφωμένος
κατακτάει τη Λήδα.
Κι αυτό δίνει ένα τίναγμα στην άνοιξη,
μιαν ευλογία στις μεταμορφώσεις.
Το σύμπλεγμα σού ανοίγει
βαθύτερη είσοδο στην έννοιά τους
απ’ αυτή των υπέρων,
των στημόνων και των πετάλων.

Να ’ταν ο Δίας και δικός μου γείτονας
και να μας μεταμόρφωνε.
Εμένα, την κυρία του Manet
μέσα στις παπαρούνες,
κι εσένα,
σε χαρούμενη κραυγή
καθώς μ’ αναγνωρίζεις
κάτω από τη χαμομηλένια μου ομπρέλα.

In a residential suburb

Sculpture Leda and the Swan

Spring arrives first in the suburbs
and you get the first chance to see
the victory of colours,
such as the landscape describes it
and all kinds of land wanting to flourish

As I open to the need to smell,
to imagine.
To imagine you already
slowly approaching the window
and slowly opening it
to take in a slow dose
the spilled change in the soil.
In moves the heavy and absolute red
that only poppies can,
which with cheerful counting mistakes
the white and countless feathers of chamomile,
ready to leave, tomorrow or the day after, done.

And in the middle of all this glory
of the changed world
most changed and most glorious of all, Zeus.
Transformed into a swan
conquers Leda.
And it gives a jolt to the spring,
a blessing in the transformations.
The cluster opens to you
a deeper entrance to their meaning
than the obvious,
of stamens and petals.

If Zeus was my own neighbour
and would transform us.
Me, the lady of Manet
in the middle of the poppies,
and you,
in joyous cry
as you recognise me
under my chamomile umbrella.

Hjalmar Gullberg – At Cape Sounion

This one of Gullberg’s earlier poems. He is a bit showy here :-). In the translation I couldn’t make up my mind whether to rhyme abab, xbxb or not at all, so it is a mix…

There is also an in-joke. Swedish is famous for not working in iambic verse, but Gullberg here shows it can be done. English on the other hand is supposedly useless for dactylic verse. 😉

Vid Kap Sunion

Detta är havet, ungdomskällan,
Venus’ vagga och Sapfos grav.
Spegelblankare såg du sällan
Medelhavet, havens hav.

Lyft som en lyra mot arkipelagen
skimrar Poseidontemplets ruin.
Pelarraden, solskenstvagen,
spelar den eviga havsmelodin.

Seglande gäst på förbifärden,
lyssna till marmorlyrans musik!
Full av ruiner finner du världen.
Ingen i skönhet är denna lik.

Ej mer jublas det här och klagas
inför havsgudens altarbord.
Nio pelare blott är hans sagas
ännu bevarade minnesord.

Måtte det verk du i människors vimmel
skapar från morgon till aftonglöd,
stå som en lyra mot tidens himmel,
sedan du själv och din gud är död!

At Cape Sounion

This is the sea and the fountain of youth
The cradle of Venus and Sappho’s grave
The Mediterranean today is smooth
A mirror untouched by wind or by wave

Raised as a lyre against water and islands
Shimmers the temple, Poseidon’s abode
The row of pillars, washed by the sun
Play the eternal song of the sea

Sailor that travels the water below us
Hear the song of the marble lyre
There’s ruins enough in the world to discover
But nowhere a beauty as splendid as here

No prayers and offers are being presented
At the altar of him, the god of the sea
Nine pillars the only standing remembrance
preserving his story and carrying it on

I wish the creation you do among men
From early light dawn until dusk light is red
Will stand as a lyre against backdrop of sky
Once you and your god are both dead.

To break the monotony, one of my own..

The temple to Apollo Epikouros at Bassae is one of the best preserved ancient temples in Greece. Unlike the Parthenon and most of the others, it is far away on a mountain top. There is nothing between you and the wild experience. When I went there, I was alone. After half an hour another couple arrived. It inspired me to write this.

At Bassae

No Parthenon this, cruise ship fed, city girdled
Sunion’s far away with it’s buses and crowds
At Bassae the old gods are walking the land
While Pan plays his flute in the clearing above,
As Artemis cruelly orders her dogs
To tear out the heart of the lover she spurned.
And Zeus throws his dice for men’s fate and for sport
Apollo the Healer, a joke in that name
At Bassae, It isn’t the help that you need,
But mercy